مجله صنعت ساختمان

طراحي داخلي مجموعه‌اي از طرح‌هاي به هم پيوسته و متنوع است كه محيط داخلي يك ساختمان را به فضايي كه براي يك فعاليت انساني خاص مناسب است، تبديل مي‌كند. طراحي داخلي، فرآيند طراحي كامل نماي داخلي يك فضا، با در نظر داشتن مواردي مثل طراحي كف، پنجره‌ها، درها، ديوارها، نورپردازي، اثاثيه و ديگر بخش‌هاست. هدف از طراحي داخلي، عموما فراهم كردن محيطي راحت و از منظر زيبايي‌شناسي دلپذير است كه خواسته‌ها و انتظارات صاحب آن را برآورده مي‌كند. در واقع طراحي داخلي تركيبي از هنر و مهندسي است.

طراح داخلي، كسي است كه چنين پروژه‌اي را رهبري مي‌كند. طراحي داخلي حرفه‌اي چند وجهي است. به اين ترتيب كه طراح داخلي بايد بهترين روش را براي دستيابي به اهداف پروژه مورد نظر بيايد، با صاحبان پروژه تماس برقرار كند و به مديريت و اجراي طرح بپردازد. طراح به هنگام طراحي فضاي داخلي دو مورد را بايد در نظر بگيرد: كاربرد آن فضا، و احساس و تأثيري كه مي­خواهد آن فضا بر استفاده­كننده داشته باشد.

طراح داخلي وضعيت داخلي ساختمان را طراحي و سازماندهي مي كند. اين ساختمان ها مي تواند خانه هاي شخصي، ادارات و شركتها، هتل ها، رستوران ها و مغازه ها باشند.

يك طراح داخلي بايد مهارت هاي خلاقانه و عملي خوبي داشته باشد. او بايد به خوبي بتواند با ديگران ارتباط برقرار كرده و توان عالي اي در سازماندهي كارها داشته باشد. طراحان داخلي بايد در ديگر زمينه‌هاي مرتبط مثلا كف سازي يا قوانين محلي ساختمان سازي كه ممكن است تصميم گيري‌هاي آن‌ها را تحت تاثير قرار دهند، نيز اطلاعاتي داشته باشند.

ساعت كاري طراح داخلي معمولا زياد ولي نامنظم است. بسته به نوع پروژه كاري، حتي در شب ها و تعطيلات هم بايد گاهي سركار خود باشد. محل كار اصلي طراح داخلي در دفاتر كاري است كه امور اداري و كارهاي طراحي را در آن انجام مي دهد. ولي بيشتر زمان كاري خود را در محل مشتريان مي گذراند.

در ادامه با وظايف طراح داخلي، دانش و مهارت مورد نياز طراح داخلي، تحصيلات لازم براي ورود به شغل طراحي داخلي، بازاركار و فرصت شغلي طراحي داخلي، درآمد طراح داخلي و برخي طراحان داخلي معروف و مشهور آشنا مي شويد
وظايف طراح داخلي

ملاقات با مشتريان براي آگاهي از نيازها و نظرات آنها

ايجاد طرح ها مطابق با نياز مشتريان، بودجه آنها و نوع ساختمان

تهيه طرح اوليه براي نشان دادن به مشتريان

مشاوره دادن به مشتريان در خصوص رنگ ها، پارچه ها، وسائل و مبلمان

ايجاد طرح هاي نهايي با كمك برنامه هاي كامپيوتري

مشخص كردن زمان بندي و تخمين هزينه هاي پروژه

تهيه مبلمان، پارچه ها، كف پوش ها و پوشش ديوارها در صورت لزوم

نظارت بر نصب و اجراي طرح ها

بازديد از پروژه براي اطمينان از رضايت داشتن مشتري
طراح داخلي معمولا افرادي را براي انجام كارها در ساختمان ها استخدام كرده و خود بر آنها نظارت دارد.

مهارت و توانمنديهاي مورد نياز طراح داخلي

خلاقيت – يكي از مهم ترين عوامل موثر در يك طراحي داخلي خوب است. طراح داخلي بايد از خلاقيت خود در تطبيق مناسب ويژگي هاي كار با نياز مشتري استفاده كند.

مهارت عالي در سازماندهي – در طراحي داخلي عوامل زيادي دخيل هستند كه بايد مدنظر قرار بگيرند تا كار به خوبي انجام شود. مثلا در يك خانه مسكوني بايد با سازنده كف پوش ها، نقاش ، پرده دوز و بسياري افراد ديگر ارتباط برقرار كرده و كارهاي آنها را مطابق با طرح خود برنامه ريزي و سازماندهي كند.

مهارت مديريت پروژه – براي كنترل و مديريت عوامل مختلف از جمله دوزنده و نصاب پرده ها، نصاب كف پوش، نصاب در و پنجره و…

مهارت طراحي و مدل سازي كامپيوتري – به دليل اينكه بخش اعظم طراحي بوسيله نرم افزارهاي كامپيوتري انجام مي گيرد.

آگاهي از مقررات ايمني و ساختمان – براي رعايت آنها در طراحي و اجراي پروژه و جلوگيري از بروز هر گونه مشكلي براي مشتري

اطلاع از محصولات، مواد و تجهيزات مرتبط به كار خود كه در بازار موجود است.

مهارت ارتباطي موثر براي همكاري با تامين كنندگان، پيمانكاران و مشتريان

توانايي يافت راه حل هاي عملي براي مسائل و مشكلات احتمالي

توانايي كنترل هزينه ها و انجام كار در چارچوب بودجه معين شده توسط مشتري

تحصيلات لازم براي ورود به شغل طراحي داخلي

داشتن دانش معماري داخلي در كنار عواملي مانند علاقه، ذوق هنري، تجربه و… براي موفق شدن در شغل طراحي داخلي لازم و ضروري است. براي كسب اين دانش علاقه مندان مي توانند در رشته هاي طراحي داخلي يا معماري داخلي تحصيل نمايند.

دانش آموزان علاقه مند پس از گذراندن سال اول متوسطه مي توانند وارد شاخه كاردانش شده و در رشته طراحي معماري داخلي تحصيل كنند و در صورت علاقه در دانشگاه نيز وارد شوند.

در كنار همه اين موارد آموزشگاه هاي آزاد زيادي هستند كه دوره هاي تخصصي طراحي داخلي را برگذار مي كنند. آنهايي كه نمي خواهند در طراحي داخلي تحصيل كنند ولي به اين شغل علاقه دارند، مي توانند اين دوره ها را بگذرانند.

البته بديهي است در طراحي داخلي مانند هر رشته هنري ديگر، داشتن تحصيلات در كنار استعداد و تخصص براي موفق شدن ضروري است.
آينده شغلي، بازاركار و فرصت هاي استخدامي طراحي داخلي

طراحي داخلي مسير ايراني
طراح داخلي مي تواند در شركت هاي مشاوره طراحي كار كند. همچنين مي تواند به صورت مستقل كاركرده و يا به صورت پروژه اي با شركت هاي طراحي قرارداد ببندد. در صورت داشتن تجربه بيشتر مي تواند به كارهايي مانند طراحي صحنه تئاتر، طراحي نمايشگاه ها و … بپردازد. به دليل كمبود اساتيد معماري داخلي در دانشگاه هاي كشور، افراد علاقه مند به تدريس مي توانند با ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر، جذب دانشگاه ها شوند.

حوزه طراحي داخلي و دكوراسيون در منازل، شركت ها و… در سال هاي اخير از سوي مردم مورد توجه بيشتري قرار گرفته است. به دنبال آن بازاركار بهتري نيز پيش روي طراحان داخلي خواهد بود. البته با توجه به رقابت شديد در اين شغل، افرادي كه دانش، تخصص، مهارت و تجربه لازم و كافي را دارند، مي توانند در اين بازاركار موفق شده و درآمد خوبي كسب كنند.

طراحي داخلي در ايران با مسايل و مشكلاتي روبرو است كه برخي از آنها عبارتند از :

تعداد دانشگاه هاي اندك و ظرفيت محدود آنها در جذب دانشجو در رشته معماري داخلي

كاربردي نبودن دروسي كه در دانشگاه ها در رشته معماري داخلي تدريس مي شود كه منجر به نبود مهارت كافي در فارغ التحصيلان آن مي شود.

حضور تعداد زيادي افراد غيرمتخصص در كار طراحي داخلي و ارائه كارهايي با كيفيت پايين – اين امر منجر به محدود شدن فرصت هاي شغلي براي طراحان داخلي مجرب شده و سطح و كيفيت عمومي كارها را كاهش مي دهد.

تقليدي بودن بسياري از طرح ها و الگوهاي مورد استفاده در طراحي داخلي و بومي نبودن آنها

عدم درك كافي مردم از اهميت طراحي داخلي منازل، شركت ها و… و تاثيرات مثبت آن در زندگي و كارشان
وضعيت استخدام طراح داخلي در برخي كشورهاي جهان به شرح زير است :

آمريكا – ميزان رشد استخدام طراح داخلي در بين سال هاي ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ در آمريكا، ۱۹ درصد( بيشتر از رشد متوسط همه مشاغل، ۱۴ درصد) پيش بيني شده است.

استراليا – در بازه زماني ۵ سال گذشته ميزان استخدام طراح داخلي در مقايسه با متوسط همه مشاغل(۱۰٫۲ درصد)، ۸۹٫۳ درصد رشد داشته است. پيش بيني مي شود در سال هاي آتي رشد متوسطي را داشته باشد.

درآمد و حقوق طراحي داخلي

به طور كلي ميزان درآمد طراح داخلي به تخصص، مهارت و تجربه او بستگي دارد. طراحاني كه در شركت هاي خصوصي استخدام شده اند، درآمدهاي متفاوتي دارند.

در جديدترين پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادي از متخصصان شغلي كشور، گروه هاي مختلف شغلي از نظر درآمدي مورد بررسي قرار گرفته اند. بر اين اساس متوسط حقوق و درآمد طراح داخلي نيز استخراج شده است.

براي طراح داخلي حداقل، حداكثر و متوسط درآمد ماهيانه ذكر شده است. يك طراح داخلي در اواخر سال ۱۳۹۲، حداقل درآمد ۶۴۰۰۰۰ تومان، حداكثر درآمد ۱۹۴۰۰۰۰ تومان و متوسط درآمد ماهيانه ۱۰۰۰۰۰۰ تومان را داشته است. در تصوير زير مي توانيد درآمد طراح داخلي را با تعدادي ديگر از مشاغل هنري مقايسه كنيد.

درآمد ماهانه انيماتور در ايران
همچنين از آنجا كه تجربه و سابقه كاري يكي از عوامل موثر در تعيين حقوق و درآمد هر فردي از جمله طراح داخلي مي باشد، در بخش ديگري از اين پژوهش، درآمد طراح داخلي از نظر سابقه كاري مورد بررسي قرار گرفته است. همان طور كه در تصوير زير مشخص است با افزايش سابقه كاري، درآمد و حقوق طراح داخلي نيز افزايش مي يابد.

درآمد انيماتور در ايران به تفكيك سابقه شغلي

توجه داشته باشيد كه تحقيق بالا روي شاغلاني كه در استخدام شركت يا سازماني (اعم از دولتي يا خصوصي) مي باشند، صورت گرفته است. در مورد افرادي كه كارآفرين هستند و كار مستقلي در حوزه تخصصي شان، راه اندازي كرده اند، شرايط متفاوت است و آنها با توجه به ميزان فعاليت، تخصص، تلاش و پشتكارشان، درآمدهاي متفاوتي دارند.

ميزان درآمد طراح داخلي در برخي كشورهاي جهان عبارتند از :

آمريكا – ميزان متوسط درآمد سالانه در سال ۲۰۱۰ براي طراح داخلي، ۴۶٫۲۸۰ دلار (متوسط درآمد همه مشاغل ۳۳٫۸۴۰ دلار) و مطابق با آخرين آمارها در سال ۲۰۱۳، ۴۷٫۶۰۰ دلار بوده است.

استراليا – ميزان متوسط درآمد سالانه طراحان داخلي حدود ۵۲٫۰۰۰ دلار ( قبل از كسر ماليات) مي باشد.

انگلستان – ميزان متوسط درآمد سالانه طراح داخلي براي افراد تازه كار بين ۲۳٫۰۰۰ تا ۳۱٫۰۰۰ دلار، براي افراد با تجربه ۴۱٫۰۰۰ دلار و براي طراحان ارشد بيش از ۶۸٫۰۰۰ دلار مي باشد.
شخصيت هاي مناسب شغل طراح داخلي
در يك انتخاب شغل صحيح و درست، عوامل مختلفي از جمله ويژگي هاي شخصيتي، ارزش ها، علايق، مهارت ها، شرايط خانوادگي، شرايط جامعه و … براي هر فرد بايد در نظر گرفته شوند. يكي از مهم ترين اين عوامل ويژگي هاي شخصيتي مي باشد. شناخت درست شخصيت هر فرد فرآيندي پيچيده و محتاج به تخصص و زمان كافي است. البته هر فردي ويژگي هاي منحصربه فرد خود را دارد، حتي افرادي كه به نوعي تيپ شخصيتي مشابه دارند، باز هم در برخي موارد با يكديگر متفاوت هستند.

به طور كلي هميشه افراد موفقي از تيپ هاي شخصيتي مختلف در تمام مشاغل هستند و نمي توان دقيقا اعلام كرد كه فقط تيپ هاي شخصيتي خاصي هستند كه در اين شغل موفق مي شوند. اما طي تحقيقاتي كه صورت گرفته تيپ هاي شخصيتي اي كه براي اين شغل معرفي مي شوند، عموما اين كار را بيشتر پسنديده و رضايت شغلي بيشتري در آن داشته اند.

برخي از شخصيت هاي مناسب شغل طراحي داخلي بر اساس شخصيت شناسي MBTI :

INFJ اين تيپ شخصيتي در خلق آثار منحصر به فرد با كمك خلاقيت و ايده هاي خود توانا است. او با هنر مي تواند خود را ابراز و اغلب بر ديگران تاثير بگذارد. كار به صورت مستقل و داشتن كنترل روي آن، از موارد مهم براي اين تيپ شخصيتي مي باشد.

ENFP اين تيپ شخصيتي از فرآيندهاي خلاق و چالشي لذت مي برند به خصوص اگر با ديگران در ارتباط باشند. هر چه شرايط و محيط كار منعطف تر باشد، براي آنها مطلوبتر است. آنها به تنهايي و مستقل هم به خوبي مي توانند كار كنند ولي بايد با ديگران تبادل نظر داشته باشند.

INFP اين تيپ شخصيتي دوست دارد خود و نظراتش را به شكلي خلاقانه ابراز كند و در كار خود آزادي فردي و انعطاف پذيري داشته باشد. بسياري از INFP ها خود را هنرمند مي دانند حتي اگر از اين راه امرار معاش نكنند. برخي از آنها معتقدند هنرمندي ويژگي است كه در وجود آنها است.

ISFJ اين تيپ شخصيتي توجه زيادي به جزئيات داشته و با زندگي روزمره سروكار دارد.
ESFP اين تيپ شخصيتي به حرف هاي مشتريان به دقت توجه كرده و حداكثر تلاش خود را براي رفع خواسته هاي آنها انجام مي دهد. او از زيبايي شناسي زيادي برخوردار بوده و دوست دارد هنر خود را به ديگران نشان دهد.

ISFP اين تيپ شخصيتي كار با دست و استفاده از حواس پنجگانه خود در كار را دوست دارد. او به كارهاي منعطف و بدور از ساختار و مقررات زياد علاقه دارد.